Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - kodeks karny ( Dz. U. Nr 88,poz. 553 z późniejszymi zmianami), która weszła w życie w dniu 1 września 1998 r. w artykule 177 § 1 kk określa: "kto, naruszając chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1 kk, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3". Sprawcą czynu może być zatem pilot paralotni, zwłaszcza tandemu.
Kodeks karny definiuje czyn zabroniony jako popełniony nieumyślnie "jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia, popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał lub mógł przewidzieć" (art. 9 § 2 kk). Warunkiem odpowiedzialności karnej z tego przepisu jest naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu powietrznym, mające związek przyczynowy z zaistnieniem wypadku.
Zasady bezpieczeństwa w ruchu lotniczym określone są w przepisach PL-2 oraz TZWL (Tymczasowe Zasady Wykonywania Lotów Na Paralotniach ) - załączniku do przepisów PL-25. Nie będzie więc tym warunkiem każde naruszenie przepisów, np. latanie w miejscu zabronionym ( park narodowy !), lecz tylko takie naruszenie zasad bezpieczeństwa, którego skutkiem jest zaistnienie wypadku i powstanie skutków, opisanych w art. 157 § 1 kk. Skutkiem takim w rozumieniu kodeksu jest "naruszenie czynności narządów ciała na czas powyżej siedmiu dni". Z punktu widzenia sądowo-lekarskiego do takich obrażeń zaliczane są np. złamania kończyn, złamanie kości nosa z przemieszczeniem, złamanie zdrowych zębów, wstrząśnienie mózgu. To kodeksowe pojęcie nie jest równoznaczne z czasem udzielonego zwolnienia lekarskiego na druku L-4 !!! Czasokres naruszenia czynności narządów ciała ocenia biegły lekarz sądowy.
Kodeks karny przewiduje kwalifikowane postacie tego przestępstwa. W przypadku, kiedy skutkiem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu,zagrożenie karą pozbawienia wolności wynosi od 6 miesięcy do lat 8 (art.177& 2 kk). Jeżeli natomiast pokrzywdzonym jest wyłącznie osoba najbliższa, ściganie następuje wyłącznie na wniosek pokrzywdzonego (art.177 &3kk).
Zdecydowanie zmieniły się przepisy dotyczące spowodowania wypadku przez sprawcę będącego pod wpływem alkoholu lub środka odurzającego. Art. 178 kk., przewidujący zagrożenie do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę czyli maksymalnie do 12 lat w przypadku śmierci lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu dotyczy również sprawców wypadków naruszajacych zasady bezpieczeństwa w ruchu powietrznym ! Redakcja kodeksu karnego z 1969 r. nie obejmowała takiego przypadku. Zatem piwko - tak ale po lotach!
Co ciekawe istnieje luka prawna w przypadku spowodowania przez paralotniarza wypadku, w wyniku którego inna osoba doznała obrażeń powodujących naruszenie czynności narządów ciała na czas poniżej siedmiu dni. Kodeks wykroczeń (art. 86 kw i nastepne) dotyczy bowiem jedynie przypadków wykroczen zaistniałych w ruchu drogowym. Istnieja jednak niestety przepisy, na których podstawie można pociągnąć do odpowiedzialności karnej lub karnoadministracyjnej paralotniarza - o tym szerzej w następnych odcinkach cyklu.
Pytania i komentarze prosimy kierować na adres e-mail : info@air-sport.pl
15.12.1998 r.